دلایل لاستیک سایی در خودرو

از جمله هزاران عیبی که یک خودرو می تواند داشته باشد یکی هم لاستیک سایی است که خصوصا در ماشین های مدل پائین بیشتر دیده می شود و علت آن هم این استد که به مرور زمان زاویه های تنظیم این ماشین ها به هم می خورد و نیز هنگام انجام تعمیرات توسط تعمیرکاران غیر مجرب، این اندازه ها رعایت نمی وشند و یا اصلا دقیق تنظیم نمی شوند مثلا به هنگام تعمیر جلوبندی ماشین و تعویض سیبک ها یا فنر بندی خودرو ممکن است این تنظیم ها به هم بخورد. خیلی از تعمیر کاران ما اساسا با اصطلاحات کمبر و کستر و تو این و تو اوت آشنایی ندارند و حتی ممکن است که این عبارات به گوششان هم نخورده باشد!
رانندگان با تجربه که معمولا از بد روزگار همیشه ماشین های مدل پائین را سوار می شوند بخوبی می دانند که بر هم خوردن این تنظیمات چه تاثیر بدی روی فرسودگی سریع لاستیکها دارد. خود لاستیک سایی معیار خوبی است برای اینکه شما را متوجه کند که خودرو شما ممکن است عیبهای دیگری هم داشته باشد.
معمولا در تداول عامیانه شنیده اید که می گویند فلان ماشین خوش دست است و یا اینکه کنترل آن راحت است این موضوعات اتفاقا دلایل کاملا فنی دارند. در مبحث خودور، بحثی است بنام هندلینگ ( که به معنی همان خوش دستی ماشین است ) که البته بخش عمده ای از آن مربوط به مسائل فنی و طراحی مواشین می شود و بخشی از آن هم ناشی از میزان بودن تنظیم های خودرو است. ماشینی که بخوبی تنظیم باشد رانندگی به مرتب لذت بخش تر و راحت تری را دارد.
فرمان ماشین در حین حرکت نباید به چپ یا راست منحرف شود حتی اگر آن را رها هم کنید نباید چنین وضعی پیش بیاید . گاهی هم فرمان لرزش دارد بعضی از وقت ها تنظیم فرمان آنقدر به هم خورده است که اصطلاحا می گویند فرمان گیج است چون بدرستی عمل نمی کند. همه این موارد به اضافه موارد متعد دیگر می تواند علل گوناگونی داشته باشد از خرابی و سائیدگی پلوس ها گرفته تا ایراد در بالانس چرخها و یا حتی تنظیم نبودن باد لاستیک ها. کهقضاوت در مورد این موارد متعدد کار تعمیرکار است تا بتواند عیب اصلی را تشخصی دهد و این مهم ترین بخش یک کار تعمیراتی است همانگونه تشخیص علت بیماری در بدن مهم ترین کار یک پزشک است. در اینجا بدون اینکه وارد مباحث پیچیده تنطیم های گوناگون ماشین شویم به اشاره ای گذار به این موضوعات اکتفا می کنیم تا لااقل دید تازه تری نسبت به موضوعی که بظاهر کم اهمیت می نمابد پیدا کنید.
سائیدگی غیر عادی لاستیک ها نشانه خوبی است برای اینکه متوجه شویم که زمان تعویض آنها فرا رسیده است ولی آیا این می تواند هشداری باشد برای اینکه شما متوجه شوید که بخش هایی دیگر خودرو از جمله: فرمان، جلوبندی و فنر بندی آن نیز دچار مشکل شده اند؟ اگر با این هشدارهای اولیه آشنایی داشته باشید می توانید با کارهایی که جزء تعمیرات پیشگیرانه است باعث شوید که از خرابی خودرو در جاده ها جلوگیری بعمل آید.
فرمان خودور:
اگر خودور شما به هنگام رانندگی به یک سمت کشیده می شود ( بخصوص زمانی که فرمان را رها می کیند ) اولین کاری که باید انجام دهید این است که میزان بودن باد لاستیک ها را چک کنید. اما اگر باد لاستیک ها چک کردید و تنظیم بودند آنگاه ممکن است اشکال در جای دیگری باشد ممکن است میل فرمان نامیزان باشد یا زاویه کمبر و کستر درست نباشند یا فرمان درست در مرکز تنظیم نشده باشد. اگر فرمان ماشین شما بیش از اندازه بازی دارد یا به سختی می پیچید باید، مارپیچ فرمان و قطعات داخلی جعبه فرمان را چک کنید.
فنر بندی:
فنر بندی ماشین از اجزای متعددی تشکیل شده است در این حالت لازم است که همراستایی چرخها و یاتاقانهای آنها و بوش و میله تعادل و بازوهای کنترل فنر و خود فنرها را بررسی کنید. اگر بخش هایی از فنر ها دچار سائیدگی شده یا صدمه دیده اند باید تعویض شوند. چون اگر این کار صورت نگیردباعث فرسودگی و صدمه دیدن پیش از موعد سایر بخش های سیستم فنر بندی و خودرو می شود.
همراستایی:
برای هدایت کردن مناسب و درست خودرو و جلوگیری از سائیدگی لاستیکها؛ لازم است که چرخها هم راستا باشند. این کار باعث می شود که از سائیدگی و اصطکاک و سر خوردن چرخها جلوگیری شود. ضمن اینکه میزان مصرف سوخت هم کاهش می یابد و از وارد آمدن فشار بر روی فرمان و سیستم فنر بندی کاسته می شود و هدایت خودور بهتر صورت می گیرد. بریا همراستایی و تنظیم چرخهای خودرو سه نوع تنظیم وجود دارد:
زوایه های
1- کمبر
2- کستر
3- تفارب و تنافر زاویه چرخها ( toe in و toe out)
کمبر و کستر به معنی مقدار بیرون بودن و داخل بودن قسمت جلوی چرخهاست هدف از این تنظیم توزیع بار خودرو بطور متوازن بر روی سطح جاده است. این کار باعث می شود که فرمان دهی خودور بسهولت صورت گیرد و از سائیش لاستیک ها جلوگیر بعمل آید.
زاویه کستر میزان داخل یا بیرون بودن زاویه چرخهاست. تنظیم بودن زوایه کستر باعث می شود که چرخاندن فرمان خودرو راحت تر صورت گیرد. حرکت ماشین بر روی جاده از تبات بهتری برخودار باشد و برگشت فرمان در هنگام پیچیدن بهتر صورت گیرد. زوایای: " تو این " و " تو اوت " هم از این جهت مهم هستند که باعث که اگر انها را با پاهای خودتان مقایسه کنید می فهمید که اگر قسمت جلوی چرخها بطرف داخل متمایل باشد مثل حالتی است که نوک پاهای شما به طرف داخل متمایل است و به عکس " تو اوت " به معنی متمایل بودن نوک انگشتان بطرف خارج است. خارج از تنظیم بودن این زوایا باعث مالش و سایش لاستیکها می شود.

کاربرد دستگاه تعلیق

کاربرد دستگاه تعلیق
الف) وزن خودرو را بین هردو محور بطور مساوی تقسیم می کند.
ب) ضربه های جاده را به طورمساوی روی چرخها منتقل می کند. بنابراین هر دو فنرضربه های جاده را گرفته و به دو قسمت مساوی تقسیم می نمایند.
قسمت‌های مختلف دستگاه تعلیق
قسمت‌های مختلف دستگاه تعلیق عبارتند از: محورها(اکسلها)، فنرها و کمک فنرها.
اکسل‌ها دو نوعند: اکسل جلو و اکسل عقب.
فنرها: فنرهادر اتومبیلها برای از بین بردن ارتعاشات و تکانهائی است که بر اثر برخورد چرخها باپستی و بلندیها و دست اندازها ایجاد می شود و بین شاسی و محور و چرخها سوار می شوند.
چرخها: شاسی اتومبیل که همه قطعات روی آن قرار دارد توسط اکسل جلو و عقب روی چرخها قرار گرفته و حرکت چرخها اتومبیل را به جلو می برد. چرخهای جلو علاوه بر حرکت دورانی، توسط فرمان اتومبیل در اختیار راننده هستند.
به مجموعه وسائل حرکتی، ترمز و لاستیک چرخ گفته می شود.
لاستیکها: لاستیکها برای از بین بردن نوساناتی است که در اتومبیلها در اثر پستی و بلندی و موانع جاده تولید می شود. و بردو نوع هستند:
1- توپر
2-توخالی و تیوپ دار
توپر در وسایل نقلیه کندرو استفاده می گردد.
نگهداری لاستیک: نگهداری لاستیک شامل اعمالی است که باید بطور مرتب انجام شود تا اطمینان حاصل گردد. این اعمال عبارتند از:
الف) فشارباد
هر تایر باید با باد مخصوص کار کند. معمولا اندازه باد هر تایر روی بدنه خودرو نوشته می شود. برای سنجیدن باد تایر باید از درجه باد استفاده نمود و هرگز نباید با چشم حدس زد. لاستیک کم باد و یا لاستیکی که بیش از اندازه باد داشته باشد خطرناک بوده و عمر لاستیک را کم می کند. اگر باد زیاد داشته باشد بطور نامنظم سائیده شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد.
فشار کمتر از حد معمول لاستیکها عواقب زیر را در پی دارد :
1- سائیدگی و فرسودگی لاستیکها
2-عدم کارکرد دقیق آنها
3-افزایش مصرف بنزین
4- باعث می‌شود تا لبه بر آمده کنار رینگ، فاقد آب بندی لازم باشد و فشار بیش از حد باعث کج شدن رینگ و جدا شدن لاستیک از رینگ می گردد.
در صورتیکه فشار باد لاستیکها بیش از حد معمول باشد:
1- رانندگی با خودرو به راحتی میسر نبوده
2- سطح میانی لاستیک به سرعت سائیده می شود
3-خطرات ناشی از وقوع تصادفات را در اثر انحرافات فرمان به دنبال خواهد داشت.
ب ) متناسب بودن لاستیک
تایرهای زوجی و لاستیکهای هرخودرو باید از نظر نوع و آج با هم یکنواخت باشند تا باعث سائیدگی غیر یکنواخت لاستیک نگردد. بعلاوه عدم تناسب لاستیکها به کمک و دیفرانسیل نیز صدمه می زند.
ج ) جابجا نمودن لاستیک
هر 8000 کیلومتر باید لاستیکهای یک خودرو را بطور ضربدر (1به4و2به3) و منظم عوض نمایند.
د)سائیدگی نامرتب
اگر آثار سائیدگی نامرتب در لاستیکها مشاهده شد دلیل بر این است که چرخهای خودرو بطور دقیق تنظیم نیست و باید آنرا تنظیم نمود.
توجه داشته باشید که وجود فشار باد صحیح در تایرها دارای امتیازاتی بشرح ذیل می باشد:
الف) داشتن تسلط بیشتر راننده در حرکت خودرو.
ب ) داشتن ترمز دقیق تر در حرکت و پیچیدن خودرو.
ج )صرفه جوئی در مصرف سوخت. ضمنا کمترین تغییر در شکل تایرها موجب افزایش اصطکاک چرخشی اتومبیل در جاده ها می گردد.
د)افزایش عمر و دوام بیشتر تایرها.
بالانس چرخ‌ها:
اگر بالانس چرخها دقیق انجام گرفته باشد، رانندگی بسیار آسان بوده و در ضمن از سائیدگی آج لاستیکها نیز کاسته می شود.
بالانس غلط چرخها، و نامیزان بودن آنها، باعث بروز ارتعاشات آزار دهنده و سائیدگی ناهمگون لاستیکها می گردد.
نحوه تعویض تایرپنچر
1- خودرو را در محلی سفت و هموار متوقف و ترمزدستی را کشیده و دسته دنده را در وضعیت دنده یک و یاعقب قرارداده و جلوی چرخ مخالف موقعیت جک را با آجر یا سنگ مهار نمائید.
2- ابتدا تایر زاپاس را از داخل صندوق عقب خارج نموده و در نزدیکی تایر پنچر قراردهید.
3- هر یک از پیچهای چرخ را بر خلاف جهت عقربه های ساعت شل کرده و تا زمانیکه لاستیک کاملا از روی زمین بلند نشده هیچیک از مهره ها را بیرون نیاورید.
4- سرجک را در محل مخصوص خود قرار داده و دستگیره جک را در جهت حرکت عقربه های ساعت آنقدر بگردانید تا لاستیک از روی زمین کاملا بلند شود.
5- لاستیک زاپاس را در جای لاستیک باز شده قرار داده و پیچهای چرخ را با دست تا آخر سفت کنید. سپس با آچارچرخ پیچهای چرخ را بصورت ضربدری سفت کرده جک را چرخانده و لاستیک را پائین آورید. مجددا پیچهای چرخ را سفت و محکم نمائید.
یادآوری مهم
1- فشار باد تایرها را باید هنگامی که تایرها سردمی باشند اندازه گیری کرد. زیرا تایرهای گرم همواره دارای فشار باد اضافی می باشند هیچ وقت نباید در حالیکه لاستیکها گرم هستند فشار باد اضافی آنها را خالی کرد.
2- بالانس چرخها باید دقیق انجام شود. بالانس چرخها رانندگی را بسیار آسان نموده و در ضمن ازسائیدگی آج لاستیکها نیز کاسته می شود.
3- چون آج لاستیکها به مرور زمان سائیده و صاف شده و ضریب اطمینان آن در زمان گرفتن ترمز کم شده و خطر بروز تصادف افزایش می یابد بنابراین بایستی دقت لازم در حفظ و نگهداری آنها بعمل آید ضمنا جنس و نوع لاستیک در رانندگی بدون خطر حائز اهمیت است.
آشنایی با دستگاه انتقال نیرو
در خودرو دستگاههائی لازم است تا نیروی تولید شده موتور را به چرخها منتقل نموده و خودرو را به حرکت درآورد و یا در موقع توقفهای کوتاه نیروی موتور را از چرخها قطع نماید. برای انتقال نیروی موتور به چرخها، بین موتور و چرخها دستگاه مختلفی به نام دستگاههای انتقال نیرو واقع شده است.
دستگاههای انتقال نیرو شامل دستگاهها و قطعاتی هستند که بین موتور و چرخها قرار گرفته و نیروی حاصله موتور را پس از تغییر و تبدیل به چرخها منتقل و سبب حرکت خودرو می گردند. محور حرکت بستگی به سیستم خودرو ممکن است در چرخهای عقب و یا چرخهای جلو قرار گرفته باشد.
دستگاه انتقال به ترتیب بعد از موتور عبارتند از:
1-دستگاه کلاچ
2- دستگاه جعبه دنده
3- میلهای گاردان و قفلهای گاردان
4-محورها (گرداننده های نهائی دیفرانسیل، میل پلوسها)
الف)تعریف کلاچ
کلاچ برای قطع و وصل نیروی موتور به گیربکس به کار می رود. حرکت اتومبیل از حال سکون باید به نرمی صورت گیرد پس ارتباط بین موتور و گیربکس باید به تدریج برقرار شود .تعویض دنده در حرکت و یا خلاص کردن دنده به منظور توقف خودرو نیز از وظایف کلاچ است.
به طور کلی کلاچ وظیفه دارد:
1- انتقال قدرت مطمئن بدون لرزش و بوکسباد خود دستگاه کلاچ
2- سبک بودن تا در مقابل دور موتور دور کافی داشته باشد. و قطعات آن عبارت است از:
1- صفحه کلاچ
2- دیسک کلاچ
3- پدال
4- دو شاخه کلاچ
5- بلبرینگ کلاچ
نحوه عمل دستگاه کلاچ
توسط فشار پای راننده به پدال کلاچ نیروی وارده از طریق اهرم بندی یا فشار هیدرولیکی به دو شاخه کلاچ و سپس به آسیابک یا خورشیدی دیسک منتقل شده و در نتیجه صفحه فشار دهنده به عقب کشیده شده و صفحه کلاچ از فلایویل جدا و در نتیجه انتقال نیروی موتور از گیربکس قطع می‎شود و با رها کردن مجدد پدال کلاچ فنرهای صفحه فشار دهنده دیسک، صفحه کلاچ را مجدداً به فلایویل محکم چسبانده و در نتیجه نیروی موتور انتقال پیدا می کند.
نگهداری سیستم کلاچ مفصل بندیها و گریس خورآن باید به موقع گریس کاری شود و میزان خلاصی کلاچ اندازه باشد.
بازدید از عمل کلاچ از نظر بکسباد کردن، صدا کردن، ارتعاش یا لرزش ولق بودن اهرم بندیها و ترک خوردگی یا شکستگی باید امتحان شود و در صورت وجود معایب به موقع به تعمیرگاه مراجعه شود.
پس از هر 8000 کیلومتر و یا هر سه ماه، هر کدام که زودتر اتفاق بیفتد، سطح مایع داخل مخزن ذخیره ای که در بالای پمپ کلاچ واقع شده است را نگاه کنید. سطح مایع مخزن بالای پمپ ترمز را نیز ببینید. اگر سطح مایع کمی پایین است آن را پر کنید ولی اگر سطح مایع به مقدار خیلی زیادی افت کرده است، احتمالاً سیستم دارای نشتی است. اگر نشتی وجود داشت، کارهای لازم را انجام دهید. درپوش مخزن ذخیره را تمیز و سوراخ هواکش واقع روی درپوش را کاملاً بازکنید.
عیوب کلاچ، نحوه تشخیص و رفع آنها
معمولاً عیب عمده ای که در سیستم کلاچ به وجود می آید یکی فرسایش سریعتر از حد طبیعی زغال کلاچ و تمام شدن آن و دیگری فرسایش لنت (صفحه کلاچ) است.
عیب اول در اثر نیم کلاچ گرفتن زیاد و استفاده بی مورد از پدال و قرار دادن پا روی آن ناشی می شود.
عیب دوم در اثر فرسایش بیش از حد طبیعی صفحه کلاچ شروع می شود و با بکسباد کردن کلاچ آشکار می گردد. یعنی در این حالت موتور با سرعت طبیعی می چرخد اما خودرو به طور مناسب شتاب نمی گیرد و در سربالایی ها حرکت آن آهسته می شود.
2- اشکال در آزاد شدن صفحه کلاچ هنگامی که پدال کاملا فشرده است. این اشکال ممکن است به واسطه یک یا چند عامل مختلف باشد. از نشانه ها یا علائم این اشکال جا نرفتن یا مشکل جا رفتن دنده ها است هنگامی که خودرو ایستاده و موتور روشن است و همچنین هنگامی که دنده جا می رود همراه با صدا و تکان خودرو است.
3- گاهی اوقات ممکن است هم زغال کلاچ و هم صفحه کلاچ همراه با هم فرسوده شده باشند. از نشانه های این عیب ایجاد صدای نا متعارف هنگام فشار دادن پدال کلاچ است و در این حالت نیز پیاده کردن کلاچ ضروری است.
4- عیب دیگر کلاچ لرزش خودرو است. این لرزش مخصوصاً هنگامی که پا از روی پدال برداشته می شود و موتور و جعبه دنده در گیر می شوند قابل ملاحظه تر می شود. هر چند که با کلاچ گرفتن امکان دارد لرزش خودرو مشهود تر شود با این وجود ممکن است عیب اصلی از کلاچ نباشد.
ب ) دستگاه جعبه دنده
جعبه دنده بر روی خودرو بلافاصله بعد از کلاچ واقع شده و نیرو را از کلاچ گرفته و به محورها و یا سایر قسمتهای دستگاه انتقال می‌دهد. جعبه دنده قادر است مانند کلاچ نیروی موتور را قطع و وصل نماید و همچنین می تواند دور و قدرت موتور را به قدرت و سرعتهای مختلف تنظیم نماید. راننده خودرو به کمک دسته دنده می تواند در وضعیتهای مختلف سرعت و قدرت لازم رابه چرخها بدهد(دنده های 1و2و3و... ) و جعبه دنده قادر است جهت حرکت خودرو را تغییر داده تا مواقعی که لازم است خودروبه طرف عقب حرکت نماید.
تعویض دنده معکوس
هنگامیکه مجبور هستید در ترافیک سنگین سرعت خودرو را کاهش دهید و یا در سر بالایی ها رانندگی کنید، قبل از آنکه به موتور فشار آید، از دنده معکوس مناسب استفاده کنید. دنده معکوس احتمال ریپ زدن موتور را کاهش داده و برای افزایش سرعت، شتاب بهتری به خودرو می دهد.
نگهداری جعبه دنده
دسته دنده در محل دنده های مختلف به طرز صحیح قرار داده شود. حداکثر سرعت مجاز در هر دنده رعایت شود. دنده صحیح در شرایط رانندگی انتخاب شود. خودرو زیادتر از ظرفیت بارگیری نشود از جعبه دنده در غیر از مواقع ضروری به عنوان ترمز استفاده نشود. سطح روغن و نوع روغن کنترل شود.
علاوه بر بررسی سطح روغن جعبه دنده که باید پس از هر 8000 کیلومتر انجام دهید کارخانه سازنده توصیه کرده است که برای خودرو نو پس از 800 و پس از آن هر 50000 کیلومتر روغن جعبه دنده را عوض کنید.
برای بررسی سطح روغن جعبه دنده باید خودرو را روی سطح افقی قرار دهید و پیچ ریختن و بررسی روغن جعبه دنده را که در طرف راست پوسته آن قرار گرفته است، باز کنید. در صورت پایین بودن سطح روغن، آنقدر به آن واسکازین با مشخصات صحیح اضافه کنید تا اینکه سرازیر شود. برای دیدن این حالت در هوای سرد ممکن است کمی زمان لازم باشد. در چنین حالت بیش از اندازه جعبه دنده را از روغن پر نکنید زیرا ممکن است فشار داخلی اضافی که در حین کار به وجود می آید باعث ترکاندن کاسه نمد و یا نشت روغن شود.
برای تخلیه و پر کردن مجدد واسکازین جعبه دنده ابتدا خودرو را برای زمان کافی به کار اندازید تا گرمای کافی از موتور به جعبه دنده منتقل شود و واسکازین جعبه دنده را رقیق تر کند. آنگاه خودرو را روی سطح افقی قرار دهید و پیچهای تخلیه و پر کردن واسکازین جعبه دنده را باز کنید.
گیربکس اتوماتیک
از مزیت های گیربکس اتوماتیک این است که دنده ها را بطور خودکار تعویض می کند و وظایف راننده را کاهش می دهد، در نتیجه او مجبور نخواهد بود در تعویض دنده ها مهارت خاص رانندگی را داشته باشد. در این نوع سیستم های انتقال قدرت ، متناسب با مقاومت مسیر حرکت ،که به وزن،سرعت و موقعیت خودرو بستگی دارد، در مواقع لزوم تعویض دنده ها بطور خودکار صورت می گیرد. در جعبه دنده های معمولی سرعت بیش از حد و یا ناهماهنگی بین سرعت چرخهابه ویژه اگر راننده غیر ماهر باشد، به استهلاک سریع قطعات خواهد انجامید، در صورتیکه در جعبه دنده های اتوماتیک راننده تنها به اهرم تغییر وضعیت دنده ها و پدال گاز برای سرعت گیری نیاز دارد. گیربکس های اتوماتیک به مجموعه ای به نام مبدل گشتاور مجهز می باشند. مجموعه نامبرده با روغن کار می‌کند و دوام کافی دارد. با انتقال حرکت آرام از موتور، از وارد شدن ضربات ناگهانی به اجزای مسیر انتقال قدرت جلوگیری می‌کند و در نتیجه تعمیرات را کاهش می‌دهد.
ج) میل گاردان و چهار شاخه‌های آن ‎
نیروی موتور از جعبه دنده با زاویه‌ای متغیر به محور چرخها منتقل می شود. زاویه متغیر به خاطر ناصافی جاده و دست انداز ها پیش بینی شده است. این کار بوسیله میل گاردان شامل محورها، اتصال برش دار، اتصال عمومی و تکیه گاه مرکزی با یاتاقان بلبرینگ دار، انجام می‌شود.
نگهداری میل گاردان
چهار شاخه های گاردان گریسکاری شود. به وسیله سریع رهاکردن کلاچ به میل گاردان، چهارشاخه ها ضربه واردنشود.
د) دیفرانسیل
دیفرانسیل دستگاهی است که قدرت موتور را طبق احتیاجات هر یک از چرخهای عقب بین آنها تقسیم می کند. در سرپیچها و دست اندازها هر دو چرخ یک مقدار نیرو مصرف نکرده بلکه یکی کمتر و دیگری زیادتر دور داشته بدین لحاظ چرخها روی یک محور سوار نشده هر کدام دارای محور جداگانه ای می باشند و دیفرانسیل قدرت موتور را بنا به احتیاج هر یک از چرخها بین آنها تقسیم می کند.
نگهداری محورها (دیفرانسیل )
دیفرانسیل تمیز باشد. پوسته آن ترک و روغن ریزی نداشته باشد. اندازه باد لاستیکها یکی باشد و یک نوع و یک اندازه باشند. درهنگام رانندگی و گیر کردن خودرو در جاده های خراب به ماشین فشار وارد نیاورید.
علل خرابی پلوس
روشن کردن خودرو به وسیله دنده در حال حرکت، استفاده ناصحیح از دنده در حال حرکت، شل بودن پیچهای سرپلوس ، استفاده نابجا و غلط از ترمز یا ترمز دستی، ضربه زدن شدید به خودرو به علت رها کردن سریع کلاچ.

سوپاپ های هیدرولیکی ترمز

از سوپاپهای کنترل و تنظیم فشار: به طور خلاصه وظایف سوپاپهای کنترل و تنظیم فشار هیدرولیک در ترمز ها بدین شرح می باشد در خودروهایی که سیلندر اصلی آنها دو مداری است دو لوله خروجی مستقل دارد هرگاه در یکی از مدارات ایرادی پیدا شود توان ترمز به نصف کاهش می یابد.
برای این منظور چراغ علامت دهنده ای در جلوی داشبورد راننده را از این وضعیت اضطراری با اطلاع می کند برای علامت دادن از سوپاپ کنترل مخصوصی استفاده می شود این سوپاپ دارای پیستون دو طرفه ای است که در حالت عادی به وسیله فنر و فشار روغن در وسط قرار می گیرد بنابراین میله ی اتصال دهنده کلید در شیار پیستون ها افتاده عملا کلید را به صورت قطع نگه می دارد وقتی در یکی از مدارات روغن ایرادی پیدا شود.
مثلا در مدار چرخ های عقب در این حالت پیستون سوپاپ به طرف راست یا چپ حرکت کرده قطعه تماس دهنده کلید را از شیار خارج می کند و در نتیجه آن کلید چراغ علامت دهنده را روشن می کند اگر مدار ترمز جلو عیب کند این پیستون به طرف چپ حرکت کرده قطعه تماس دهنده روی قسمت برجسته ی طرف راست قرار می گیرد و اتصال الکتریکی برقرار می شود در هر صورت لامپ علامت دهنده برای اگاهی راننده روشن می شود فنر سوپاپ به اندازه ی لازم قوی و حساب شده طراحی شده تا در اختلاف فشار کمی که بین مدارات ترمز جلو یا عقب ایجاد می شود پیستون ان دچار لرزش نشود سوپاپ اندازه گیری فشار هیدرولیکی: این سوپاپ در مدار ترمز های به کار می رود که سیستم آنها ترکیبی است مثلا ترمز های جلو دیسکی و ترمزهای عقی کاسه ای باشند مانند پیکان هرگاه چنین سوپاپی در مدار نباشد به محض اعمال فشار در مدار هیدرولیکی ترمز به وسیله ی سیلندر اصلی ترمز های دیسکی عمل می کنند و ترمز های کاسه ای خیلی دیرتر از آن فعال می شوند دلیل این عکس العمل نامتناسب و غیر مطلوب وجود فنرهای نسبتا قوی در کفشک های ترمز کاسه ای است کار فنرهای کفشک ترمز در نوع کاسه ای جداسازی لنت از کاسه است به علت وجود فنرهای برگشت دهنده ی کفشک راه اندازی سیستم ترمز کاسه ای نیاز به پیش فشار مناسبی دارد اگر سیستم کنترل کننده ای در مدار نباشد محض بالا رفتن فشار هیدرولیکی مدار بلافاصله ترمز های دیسکی فعال شده چرخ های خودرو قفل خواهند شد در صورت قفل کردن
سیستم ترمز چرخ ها سرخورده خودرو از حالت کنترل خارج می شود برای جلوگیری از این پدیده خطر ناک سوپاپ اندازه گیر فشار در مدار به کار می رود سوپاپ اندازه گیر در ابتدای مدار روغن چرخ های جلو یا اگرمانند خودروی پیکان سیستم یک مداری است در خروجی سیلندر اصلی قرار می گیرد که هر دو مدار جلو و عقب را تغذیه می کند کار این سوپاپ جلوگیری ازنفوذ روغن به مدار ترمز های دیسکی فیل از افزایش فشار در آن تا حد معین است مقدار این پیش فشار در حدود125 psi یا 8.5 اتمسفر است البته مقدار مقدار دقیق آن در هر خودرویی با توجه به نیروی فنرهای برگشت دهنده آن خودرو تعیین می شود در ترمزهای دو مداری که نوع ایمن و پیشرفته تری است سوپاپ اندازه گیر در مدار مشترک نصب نمی شود بلکه در ابتدای ترمزهای دیسکی قرار می گیرد بنابراین در این گونه سیستم ها نیروی فنر سوپاپ به گونه ای تنظیم می شود که ترمز های دیسکی جلو کمی دیرتر از ترمزهای کاسه ای عمل کنند تا کنترل خودرو برای راننده در حال ترمز اسانتر باشد.
سوپاپ تقسیم نیروی ترمز: در بعضی از خودروها از سوپاپ تقسیم نیروی ترمز در سیستم ترمز مرکب استفاده می کنند ترمز مرکب در چرخ های جلو دیسکی و چرخ های عقب کاسه ای هستند دو نکته وجود این سوپاپ را الزامی می کند اول اینکه در سیستمی که به ترمز مرکب مجهز است.
ترمز های دیسکی نیاز به نیروی زیادتری دارند تا راندمان مناسبی در متوقف کردن خودرو به وجود آورند و دوم اینکه به علت انتقال وزن خودرو از محور عقب به محور جلو در موقع ترمز کردن نیروی زیادی به محور جلو وارد می شود بنابراین دستگاه ترمز دیسکی باید قدرت بیشتری تولید کند.
برای این منظور از سوپاپ تقسیم فشار استفاده می شود اگر نیروی قوی تر از اندازه ای که برای ترمز چرخ های جلو ضروری است به چرخ های عقب هم وارد شود باعث قفل شدن چرخ ها و لغزیدن یا سردیدن آن می شود بنابراین کار این سوپاپ آن است که وقتی نیروی ترمز عادی است و راننده وضعیت نیم ترمز را به وجود آورده فشار روغن هر دو مدار جلو و عقب را به طور مساوی ایجاد می کند اما هنگامی که راننده ترمز ناگهانی و پرقدرتی را نیاز دارد در سرعتهای زیاد ترمز استفاده شود فشار روغن مدار ترمز چرخ های عقب کمی افزایش مییابد در حالی که فشار روغن باید در مدار ترمز چرخ های جلو به حد زیادتری برسد سوپاپ تقسیم کننده ی فشار دارای قرقره ای است که این قرقره سطوح فشار متفاوتی دارد سطح بزرگ قرقره به طرف مدار ترمز چرخ های عقب و قسمت کوچک آن به طرف سیلندر اصلی ترمز قرار می گیرد.

ترمز های دیسکی چگونه کار می کند

 همگی می دانیم که فشردن پدال ترمز ماشین،سرعت را می کاهد.اما چگونه؟چگونه ماشین نیروی پای شما را به چرخ ها منتقل میکند؟چگونه نیروی شما را چند برابر می کند تا برای متوقف کردن جسمی به بزرگی یک ماشین کافی باشد؟
وقتی شما پدال ترمز را می فشارید،ماشین نیروی پای شما را از طریق یک سیال به ترمز ها منتقل میکند.زیرا ترمزهای واقعی نیرویی خیلی بیشتر از نیرویی که شما توسط پایتان وارد می کنید نیاز دارد.ماشین باید نیروی پای شما را چند برابر کند.این کار از طریق ٢ روش انجام میشود:
١-مزیت مکانیکی(اهرمها)
٢-افزایش هیدرولیکی نیرو

ترمزها نیرو را از طریق اصطکاک به چرخ ها منتقل می کنند و چرخ ها نیز این نیرو را توسط اصطکاک به جاده می دهند.
قبل از اینکه بحث را بشکافیم،اجازه دهید این ٣ قانون را یاد بگیریم:
● دستگاه اهرمی
● دستگاه هیدرولیکی
● دستگاه اصطکاکی

دستگاه اهرمی
پدال به نحوی طراحی شده که میتواند نیروی پای شما را قبل از اینکه هرگونه نیرویی به روغن ترمز وارد شود چند برابر کند.

سیستم هیدرولیکی
ایده اساسی ساده ای در پشت هر سیستم هیدرولیکی نهفته است: نیروی وارد به هرنقطه از سیال تراکم ناپذیر،که عموماً یک نوع روغن می باشد،به همان اندازه به مابقی نقاط منتقل می شود.بیشتر سیستم های ترمز از این طریق نیرو را چند برابر می کنند.در اینجا شما ساده ترین سیستم هیدرولیکی را مشاهده می کنید.

یک سیستم ساده ی هیدرولیکی
دو پیستون در دو استوانه شیشه ای, پر شده از روغن, گنجانده شده اند و از طریق یک لوله پر از روغن به یک دیگر متصل اند. اگر شما یک نیروی رو به پایین به یک پیستون وارد کنید، نیرو از طریق لوله روغن به پیستون بعدی منتقل می شود.از آن جایی که روغن تراکم ناپذیر است،کارایی بسیار بالاست. تقریباً تمامی نیروی اعمال شده در پیستون دوم تولید می شود. نکته مهم در مورد سیستم هیدرولیکی اینست که لوله متصل کننده دو پیستون به هر شکل و طولی می تواند باشد،به طوری که امکان هر گونه تغییر شکل را در مسیر انتقال نیرو میسرمی کند. این لوله همچنین می تواند چند شاخه شود، در نتیجه یک پیستون مادر می تواند بیش از یک شاخه،در صور نیاز داشته باشد،همان طور که در شکل نشان داده شده است.
یک نکته شسته رفته دیگر در مورد سیستم هیدرولیک اینکه می تواند نیرو را چند برابر کند،(یا تقسیم کند) اگر شما "چگونه قرقره و جعبه دنده کار می کنند؟" یا "نسبت دنده چگونه کار می کند؟" را خوانده باشید،حتماً می دانید که مبادله نیرو و جابه جایی در سیستم های مکانیکی بسیار مرسوم است.در یک سیستم هیدرولیکی ،کافیست سایز یک پیستون را نسبت به دیگری متفاوت انتخاب کنیم.

افزایش هیدرولیکی نیرو
برای تعیین ضریب افزایش با توجه به اندازه پیستون ها کار را شروع می کنیم،فرض کنید که قطر پیستون درسمت چپ ٢ اینچ,در سمت راست 6 این باد.مساحت هر پیستون از رابطه πr2 دست می آید. پس مساحت پیستون سمت چپ 3/14 و سمت راست 28/26 است. پیستون سمت راست 9 برابر پیستون سمت چپ است،این بدان معناست که نیرویی معادل 9 برابر نیروی اعمال شده به پیستون سمت چپ، در پیستون سمت راست تولید می شود.پس اگر یک نیروی 100 پوندی به پیستون چپ وارد کنیم،نیروی معادل 900 پوند در سمت راست تولید می شود.تنها نکته این ست که شما باید پیستون سمت چپ را 9 اینچ پایین ببرید تا پیستون سمت راست 1 اینچ بالا بیاید.

اصطکاک
اصطکاک،میزان سختی حرکت دادن یک جسم بر روی جسم دیگر است.

١- هر دو جسم از یک جنسند،ولی یکی سنگین تر است.فکر می کنم که همه ما می دانیم که کدام یک سخت تر جابجا می شود.

ترمزهای دیسکی چگونه کار می کنند؟
بیشتر اتومبیل های امروزی روی چرخ های جلو و برخی روی هر چهار چرخ ترمز دیسکی دارند. سیستم ترمز نقش اصلی را در متوقّف ساختن اتومبیل دارد.
معمول ترین نوع ترمز دیسکی در اتومبیل های امروزی کالیپر شناور تک پیستونی است. در این مقاله، همه چیز را درباره ی این نوع ترمز دیسکی خواهیم آموخت.

اجزای اصلی ترمز دیسکی از این قرارند:

1. لنت ترمز
2. کالیپر، که شامل یک پیستون است.
3. روتور، که به توپی چرخ متصل است.

بخش های ترمز دیسکی
ترمز دیسکی به ترمزهایی که در دوچرخه ها کار گذاشته شده اند، شباهت بسیاری دارد. ترمز های دوچرخه مجهز به یک کالیپر می باشند، که لنت های ترمز را روی چرخ فشار می دهد. در یک ترمز دیسکی، لنت های ترمز به جای چرخ ها ، روتور را تحت فشار قرار می دهند، و نیرو به جای اینکه از طریق کابل منتقل شود به صورت هیدرولیکی انتقال می یابد. اصطکاک به وجود آمده بین لنت ها و دیسک، سرعت دیسک را کاهش می دهد.
هر اتومبیل در حال حرکت، میزان معینی انرژی جنبشی دارد، و ترمزها برای متوقف ساختن باید این انرژی را از اتومبیل بگیرند. ترمزها چگونه این کار را انجام می دهند؟ هر بار که اتومبیلتان را متوقف می سازید، ترمزها انرژی جنبشی را به گرمای حاصل از اصطکاک بین لنت ها و دیسک تبدیل می کنند. بیشتر ترمزهای دیسکی بادی هستند.

بادگیرهای ترمز دیسکی
ترمزهای بادی تعدادی پره بین دو طرف دیسک دارند که هوا را از میان دیسک عبور داده و آن را خنک می کند.

ترمزهای خود تنظیم
ترمزهای دیسکی از نوع کالیپر شناور تک پیستونی، خود محور و خود تنظیم هستند. کالیپر قادر است روی دیسک از سمتی به سمت دیگر بلغزد، بنابراین هر بار که ترمزها به کار گرفته شوند کالیپر به طرف مرکز دیسک حرکت می کند. همچنین به دلیل اینکه هبچ فنری برای دور نگه داشتن لنت ها از دیسک وجود ندارد، لنت ها همواره در تماس جزئی با دیسک باقی می مانند (بست لاستیکی پیستون و در واقع هر گونه لقی در روتور می تواند لنت ها را به فاصله ی اندکی از روتور نگه دارد). این مسئله بسیار مهم است، زیرا قطر پیستون های ترمز بسیار بیشتر از قطر سیلندر های اصلی خودرو است. اگر پیستون های ترمز در سیلندر جمع شوند، ممکن است گرفتن و درگیر شدن مجدّد لنت ها تنها با چندین بار استفاده از پدال ترمز برای انتقال روغن ترمز به سیلندرها میسّر باشد.

ترمز دیسکی خود تنظیم
خودروهای قدیمی تر مجهّز به مدل کالیپر ثابتِ یا چهار پیستونی بودند. یک (یا دو) پیستون در هر طرف روتور لنت را روی آن سمت فشار می داد. این مدل به طور کامل منسوخ شده است زیرا مدل های تک پیستونی ارزان تر و بسیار مطمئن تر هستند.

ترمز های اضطراری
در خودروهایی که روی هر چهار چرخ ترمز دیسکی دارند، برای مواقع از کار افتادن ترمزهای اصلی، یک ترمز اضطراری با مکانیزمی مستقل از ترمزهای اصلی کار گذاشته می شود. در بیشتر خودروها از یک کابل برای به کار انداختن ترمز اضطراری استفاده می گردد.

ترمز دستی
برخی خودروها با چهار ترمز دیسکی، یک ترمز جداگانه به نام ترمز طبلی هم دارند که به توپی چرخ های عقب متّصل می شود. این ترمز فقط مخصوص سیستم ترمز اضطراری است، و تنها توسّط کابل فعّال می شود وسیستم هیدرولیکی ندارد.
در خودروهای دیگر اهرمی تعبیه شده که باعث چرخش یک پیچ، یا حرکت دندانه ای می شود که پیستون ترمز دیسکی را منقبض می کند.

سرویس کردن ترمزها
معمول ترین سرویسی که ترمزها به آن نیاز دارند، تعویض لنت ها است. لنت های ترمز دیسکی معمولاً شامل قطعه ای فلزّی هستند که شاخص ساییدگی نامیده می شود.

لنت ترمز
زمانی که به میزان کافی از مادّه ی روی لنت، تحت اصطکاک ساییده شود، شاخص ساییدگی با دیسک تماس پیدا کرده وصدای جیغ مانندی تولید می کند. این بدان معنیست که زمان تعویض لنت ها فرا رسیده است.
همچنین روی کالیپر شکافی برای بازدید و معاینه وجود دارد، بنابراین شما می توانید مقدار مادّه ای که روی لنت ها باقی مانده است را ببینید.
گاهی ساییدگی های عمیقی در روتورِ ترمز رخ می دهد. روتورها همچنین ممکن است به اصطلاح تاب بردارند یا منحرف شوند؛ یعنی مسطّح بودن خود را از دست بدهند. اگر این اتّفاق بیفتد، به هنگام توقّف ممکن است ترمزها دچار لرزش و ارتعاش شوند. هر دو مشکل اغلب با بازپرداخت (تراشکاری یا ماشین کاری) روتور رفع می شوند. برای این کار از هر دو سمت روتور مقداری مادّه برداشته شده و سطح صاف و هموار حاصل می شود.
نیازی نیست در هر بار جایگزین کردن کفشک های ترمز، عمل بازپرداخت را انجام دهید. در واقع تنها زمانی این عمل احتیاج است که آنها تاب خورده و یا تحت ساییدگی زیاد قرار گرفته باشند. اگر روتورها بیش از حدّ لازم ماشین کاری شوند، عمرشان کاهش می یابد. به دلیل اینکه این عمل با جدا کردن مادّه از سطح همراه است، روتورهای ترمز بعد از هر بار ماشین کاری نازک و نازک تر می شوند. همه ی روتورهای ترمز برای حدّاقل ضخامت مجاز قبل از نیاز به تعویض قطعه، مشخّصه ای دارند. این مشخّصه را می توان در کتاب راهنمای مربوط به هر خودرو پیدا کرد.

عوامل موثر بر صدای لنت اتومبیل و راههای حذف صدا

لنت ترمز یکی از قطعات مصرفی در اتومبیل با درجه ایمنی Grade A یا فوق ایمنی است که این درجه ایمنی نشان از اهمیت فوق­العاده این قطعه به ظاهر ساده دارد. در ترمز­گیری­های شدید و در مواقع حساس که بحث ایمنی جان سرنشینان خودرو و خسارات مالی سنگین مطرح است، اهمیت لنت ترمز بیشتر مشخص می­شود. اما یکی از مواردی که رانندگان اتومبیل گاه­و­بیگاه با آن سروکار دارند، صدای ناشی از لنت براثر ترمز کردن است. این صدا گاه در مواقع خاصِ حرکتی و گاه به دلیل استفاده از نوعی ماده به­خصوص در لنت و یا اجزای سیستم ترمزی، تولید و باعث مراجعه مکرر دارندگان خودرو به نمایندگی شرکت­های خودروساز یا سایر تعمیرگاه­ها می­شود زیرا سبب ایجاد احساس عدم اعتماد راننده به سیستم ترمز می­گردد و این تصور را به­وجود می­آورد که عملکرد آن اشکال دارد. این مسئله مختص یک یا چند کشور نیست بلکه موضوع روز بسیاری از شرکت­های مهم خودروساز و قطعه­ساز در دنیاست و باعث تحمیل هزینه­های گزافی به آنها شده است. هم اکنون تحقیق در این زمینه باعث تعریف پروژه­هایی در سطوح بالای تحقیقاتی در دانشگاه­های معتبر با استفاده از دستگاه­های بسیار پیشرفته شده، اما نکته حائز اهمیت آن است که هر صدای ترمزی لزوماً به مفهوم وجود عیب نیست. در ادامه به تعریف انواع صداهای ترمز و ارائه راهکارهای پیشنهادی برای حذف آنها می پردازیم.

انواع صدای ترمز
صدای لنت ترمز با توجه به شدت و بلندی آن ولی به­طور کلی صدای ارتعاش آرام را ناله (Groan) و صدای ارتعاش سریع را جیغ (Squeal) می­نامند.

فاکتورهای طراحی لنت ترمز اتومبیل
در طراحی لنت موارد زیر باید در نظر گرفته شود:
شیار میانی لنت ترمز به عنوان نشانگر حد مجاز استفاده از لنت ترمز همچنین محلی برای خروج گاز و گرد و غبار ناشی از مصرف لنت است.
1- در شرایط متفاوت جوی می­بایست کارایی یکسانی داشته باشد. این کارایی مطلوب باید در محدوده متفاوت دمایی هنگام رانندگی نیز حفظ شود.
2- پدال­گیری خوب در تمام مواقع.
3- طول عمر بالا (به لحاظ صرفه اقتصادی)
4- قابلیت عملکرد در شرایط متفاوت، بدون ایجاد صدا.
5- لنت باید به نحو مطلوبی توانایی توقف خودرو را داشته باشد.
6- محدودیت­های ابعادی برای مونتاژ.
7- عدم استفاده از مواد آزبستی.
8- خروجی غبار کمتر (به ­منظور تمیز باقی ماندن چرخ)

میزان خروجی غبار لنت و تفاوت سطوح داخلی دو چرخ گاه استفاده از یک ماده نرمتر برای لنت به ­منظو جلوگیری از ایجاد صدا پیشنهاد می­شود که این موضوع به کاهش عمر لنت می­انجامد.

مواد مورد استفاده در لنت ترمز
در این قسمت با بخش­های اصلی ساختمان لنت ترمز آشنا می­شوید زیرا شاید در برخی موارد تغییر ساختار مواد مصرفی در لنت، یکی از راه­های حذف صدا باشد. موادی که در ترکیب لنت مورد استفاده قرار می­گیرند، عبارتند از: مواد اصطکاک­زا مثل گرافیت، پودر فلز مانند سرب، روی، برنج و آلومینیم، مقیدکننده­ها، پُر­کننده ها و عوامل بهبود­دهنده که در ادامه به تشریح هر ­یک می پردازیم.

1- پودر فلز به منظور افزایش مقاومت مواد در برابر دما و سایش به ترکیب اضافه می­شود.
2- مقیدکننده­ها (Binder): چسب­هایی هستند که مواد اصطکاکی را کنار هم نگه می­دارند. رزین Phenolic رایج­­ترین نوع آن است.
3- Filler ها همانند تراشه­های لاستیکی هستند که در مقادیر کم برای کاهش صدای لنت به ترکیب افزوده می­شوند.

تاثیر نوع لنت ترمز بر ایجاد صدا
تنوع بسیار نوع لنت و ترکیبات موجود در آن، تاثیر قابل­توجهی بر صدای تولیدی لنت می­گذارد. در ذیل به بعضی از پارامترهای مربوط به آن اشاره می شود:

لنت­های نیمه فلزی: معمولاً باعث ایجاد صدا می­شوند که این مسئله به­دلیل سختی بیشتر آنها نسبت به لنت­های غیر­آزبستی است. ترکیبات فلزی این نوع لنت­ها، هنگام ترمز­گیری و سایش فلز به فلز باعث ایجاد صدای جیغ می­شود.
مقدار Fillerها و Binderها در ماده اصطکاکی لنت تفاوت چشمگیری در میزان صدای جیغ تولیدی از لنت­های جلو یا عقب ایجاد می­کند. در این حالت افزودن اجزایی نظیر گرافیت،کربن و ترکیبات بهبود­دهنده لاستیکی می­تواند باعث کاهش صدای لنت شود. اضافه کردن برنج می­تواند باعث رفع ارتعاشات و همچنین تمیز­کاری دیسک و یا کاسه چرخ شود.
شکل هندسی لنت نیز می­تواند بر میزان صدای تولیدی موثر باشد. لنتی با گوشه­های پخ­خورده می­تواند روی دیسک ترمز، بدون ایجاد ارتعاش بلغزد. همچنین لنت­های چاک­دار باعث تغییر فرکانس لنت­های مرتعش می­شوند.
بعضی لنت­ها پوششی ویژه دارند که به سطح دیسک منتقل می­شود. این پوشش­ها باعث ایجاد یک نوع فیلم روی دیسک می­شوند که ارتعاش و صدا را کاهش می­دهد.
صدای جیغ ترمز عقب اغلب به­دلیل انباشته شدن گرد لنت و ... بین لنت­ها و کاسه چرخ تولید می­شود. برای حل این مشکل، گرد و غبار ناشی از لنت ترمز را از روی کفشک­ها و صفحه پشت­بند لنت و اجزای مربوطه پاک کنید.

اقدامات اولیه برای حذف صدای ترمز اتومبیل
علت اولیه صدای ترمز ارتعاش است. در ترمزهای دیسکی ارتعاشات می­تواند بین لنت و دیسک، لنت و کلیپر یا کلیپر و اتصالات نصب شده بر روی آن وجود داشته باشد. در ترمزهایی که از سیستم کاسه چرخ استفاده می­کنند، ارتعاشات می­تواند بین کفشک و کاسه چرخ یا کفشک و صفحه پشت­بند آن ایجاد شود. همچنین ارتعاش در یک قسمت می­تواند باعث تحریک و ایجاد ارتعاش در قسمت دیگر شود؛ به­خصوص که قطعات پیوسته در حال سبکتر شدن هستند و به این ترتیب ارتعاش آسانتر صورت می­گیرد.
برای حذف صداهای اولیه، استفاده از صلبیت اجزای سیستم ترمزی در اولویت است که در طراحی سیستم های ترمزی، دمپینگ یا حذف­کننده ارتعاش اولیه توسط عوامل ذیل قابل اجراست:

1- هنگام ترمز به دقت گوش کنیم و ببینیم صدایی از لنت شنیده می­شود یا نه و در صورت لزوم چک کنیم لنت­ها در جای خود محکم هستند؛ به طوری که با دست جابه­جا نمی­شوند.
2- استفاده از عایق ها که Shim نیز نامیده می­شوند. در­حقیقت عایق­ها یک مجزا­کننده­اند که همانند بالشتک عمل می­کنند و برای جلوگیری از ارتعاشات مورد استفاده قرار می­گیرند. اگر لنت­ها در جای خود به­درستی نصب شده باشند ولی هنوز صدا تولید ­کنند، یکی از ارزانترین و موثرترین راه­ها برای از بین بردن صدای مذکور این است که لنت­ها را از جای خود در­آوریم و پشت آنها Shim نصب کنیم زیرا Shimها ارتعاشات بین لنت و کلیپر را کاهش می­دهند.
3- گیره­ها که با محکم کردن اتصالات و اجزا به یکدیگر باعث افزایش صلبیت سیستم ترمزی می­شوند باید امتحان گردند و مطمئن شویم به­درستی نصب شده­اند و در جای خود محکم هستند.
4- همه گیره­ها، پین­ها و فنرها که به­واسطه دمای بالای ترمز حالت فنری خود را از ­دست داده و شُل شده اند باید تعویض شوند.
5- تمیز کردن و روغنکاری متعلقات کلیپر به حذف ارتعاشات کمک می­کند. ارتعاشات می­تواند به­دلیل خرابی یا لق بودن قطعات و اجزای مربوطه باشد.
6- جایگزینی پین­ها و بوش­ها نیز می­تواند به عنوان یک راه­حل در نظر گرفته شود.
7- اگر کلیپر بسیار کهنه شده است و لَق­لَق می­زند، شاید تعویض آن تنها راه حل ممکن باشد.
8- یکی دیگر از علل صدای جیغ در ترمزهای عقب، تماس ضعیف بین کفشک و کاسه چرخ است که این مشکل با جایگزینی لنت­های ترمز عقب یا پرداخت مجدد سطح داخلی کاسه چرخ قابل­حل است.
9- گرفتن لَقی اجزای سیستم ترمز عقب که باعث ایجاد ارتعاش بین صفحه پشت­بند و لنت ترمز عقب و در­نهایت عامل ایجاد صداست، یکی دیگر از راه­های حذف صدای ترمز عقب به­شمار می­رود.

تاثیر دیفرانسیل جلو یا دیفرانسیل عقب بودن خودرو بر صدای ترمز
خودروهای دیفرانسیل جلو یا عقب به ­علت وجود تفاوت اساسی در سیستم های انتقال قدرتشان، بر عملکرد سیستم­های ترمزی خود تاثیر می­گذارند.

1- در طراحی، اجزای سیستم ترمزی در خودروهای دیفرانسیل جلو کوچکتر و دارای جرم کمتری هستند لذا دمپینگ موثری روی سطح نویز اولیه نخواهند داشت؛ در حالی­که اجزای سیستم ترمزی در خودروهای دیفرانسیل عقب به­دلیل داشتن اجزای سنگین­تر نظیر تعلیق، Spindle و فریم های بزرگ، نویز اولیه را جذب می­کنند.
2- در خودروهای دیفرانسیل جلو بخش عمده عمل ترمز­گیری توسط ترمزهای جلو و بخش کمتری از آن توسط ترمزهای عقب انجام می­شود؛ در حالی که این قضیه در خودروهای دیفرانسیل عقب حالت ضعیفتری دارد. به این دلیل دمای عملکرد در خودروهای دیفرانسیل جلو بسیار بالاتر است که نتیجه آن، افزایش درصد شیشه­ای شدن و همچنین افزایش صدای جیغ لنت در لنت­های ترمز جلوست.

ملاحظات تولیدی و مونتاژی برای حذف صدای ترمز
صداهایی که در ترمز­گیری سبک تولید می­شود، متناسب با دوران چرخ است و احتمال دارد تا توقف کامل خودرو ادامه یابد؛ به خصوص هنگامی که فشار کمی به پدال وارد می­شود. برای تشخیص این مشکل می­بایست موارد ذیل آزمایش شود:

Rotor Run Out
انحراف زیاده از حد دیسک باعث سایش نا­منظم دیسک و لنت و همچنین حرکت لنت هنگام درگیری یسک با لنت می­شود که در نهایت ارتعاشِ به­وجود آمده سبب ایجاد صدا خواهد شد. انحراف دیسک باعث سایش نا­منظم می­شود.


Parallelism
ضخامت دیسک می­بایست حداقل در 4 نقطه چک شود. تغییرات در ضخامت دیسک می­تواند به حرکت لنت و ایجاد نویزهای ناخواسته بینجامد. در مواردی که ضخامت لنت کم می­شود، لنت به سمت داخل حرکت می­کند و هنگامی که ضخامت لنت افزایش می­یابد، لنت به سمت خارج رانده می­شود که این جابه­جایی به سمت داخل یا خارج باعث ایجاد صدا می­شود. لنگی دیسک باید امتحان شود. ضخامت دیسک باید یکسان باشد.

Material Transfer
اگر یک اصطکاک ناهمگون و غیر­یکنواخت در سطح دیسک اتفاق بیفتد، ممکن است باعث ایجاد لغزش یا چسبندگی به­واسطه اصطکاک کمتر یا بیشتر شود. این اصطکاک غیر­یکنواخت در بعضی موارد باعث حرکت آسان و در مواردی باعث حرکت کُند لنت روی دیسک می­شود که خود، عامل ایجاد ضربان و نوسان است. بسیاری از سازنده­ها با این مسئله مواجه بوده­اند، که علت آن استفاده از ماشین­های تراش دانسته شده است.
اصطکاک غیر­یکنواخت باعث ایجاد نقاط سرد و گرم و نقاط غیر­هم­­دما بر روی لنت خواهد شد.

Loose Parts
همه قطعات باید از لحاظ شُل بودن امتحان شوند.

Non Directional Finish
خطوط جهت­داری که هنگام فرایند ماشینکاری روی دیسک به­وجود می­آیند باعث جابه­جایی لنت می­شوند. برای رفع این مشکل می­بایست فرایند تولید به گونه­ای باشد که روی دیسک، شیار ایجاد نکند.

ارتباط نوع صدای ترمز و نوع عیب
ترمزها بازه­های متفاوتی از صدا را هنگام ترمز­­گیری یا رها کردن ترمز تولید می­کنند. عملکرد مواد مصرفی در لنت­ها که به منظور اتلاف انرژی مورد استفاده قرار می­گیرند، با ایجاد نویز و حرارت همراه است. در نتیجه جیغ گاه­و­بیگاه ممکن است عادی باشد که علت آن سرما، گرما، رطوبت، برف، گِل، نمک و ... است. به عبارت دیگر جیغ گاه­و­بیگاه همیشه به مفهوم وجود مشکل و یا کاهش اثر ترمز نیست. به یاد داشته باشید که بعضی صداها طبیعی­اند و رفع آنها به هیچ ترمیم و یا تعمیری نیاز ندارد، نظیر:

1- صدای جیغ: هنگامی که ترمزها سرد هستند و معمولاً در صبحگاه شنیده می­شود. این صدا طبیعی است و به هیچ سرویسی نیاز ندارد. به این پدیده Morning Sickness نیز می­گویند. گاهی اوقات صدای جیغ تولیدی نشانگر نیاز خودرو به لنت ترمز جدید است.
2- صدای جیغ بلند ممتد: وقتی خودرو در حال حرکت است و ترمز گرفته می­شود یا حتی زمانی که ترمز­گیری انجام نمی­پذیرد، شنیده می­شود. این صدا هنگامی که نشانه روی لنت ترمز با دیسک تماس پیدا می­کند، تولید می­شود و نشان می­دهد که لنت تمام شده است و باید تعویض شود.
همچنین هر سیستم ترمزی می­تواند در دفعات زیاد ترمز­گیری در ترافیک­های سنگین یا جاده های پر فراز ­و­ نشیب، نویز تولید کند. در چنین شرایطی، دمای دیسک و لنت بسیار بالا می­رود. در این دما جیغ ترمز به علت تغییرات متالورژیکی است که در سطح دیسک و یا لنت اتفاق می­افتد که علت آن نیز ایجاد یک سطح سخت با عمق کم روی سطح لنت و یا دیسک است.
3- صدای ناله در طول توقف: این صدا معمولاً به­دلیل لعابی یا شیشه­ای ­شدن سطح دیسک به­واسطه ترمز­های سنگین و متوالی تولید می­شود و برای رفع آن باید لنت­ها تعویض شوند و سطح دیسک دوباره پرداخت گردد.
4- صدای نویز: فقط یک­ بار هنگام ترمز­گیری از سیستم تعلیق جلو شنیده می­شود. این صدا نتیجه جابه­جایی و حرکت لنت­ها در جهت دوران دیسک است و اگر پدال ترمز محکم فشرده شود، احتمال تولید صدا کمتر می­شود. برای رفع این عیب باید از نصب صحیح لنت­ها، گیره­ها و Shimها مطمئن شویم.
5- نویز چند­گانه: فقط یک بار بعد از روشن کردن موتور شنیده می­شود. این صدا مربوط به سیستم خودآزمای ترمز ABS است و به هیچ­گونه سرویس و تعمیری نیاز ندارد. سیستم ترمز ABS دارای یک بخش خودآزماست که در بعضی مدل­ها پس از روشن شدن خودرو و با اولین ترمز­گیری و در برخی دیگر بعد از آن­که سرعت خودرو برای اولین بار به حد معینی رسید، عمل می­کند.

دسته بندی صدای ترمز بر اساس فرکانس تولیدی

Low Frequency Noise
این صدا در فرکانس­های بین 100 تا 1000 هرتز قرار دارد. این بخش از صدا به­واسطه تحریک نیروی اصطکاک در سطح دیسک و لنت ایجاد می­شود. در این حالت انرژی داده شده به سیستم به صورت یک پاسخ ارتعاشی در اتصالات و اجزای مرتبط با سیستم ترمزی ظهور پیدا می­کند.


تکنیک­های حذف Low Frequency Noise
الف. بهینه کردن سختی، جرم و دمپینگ اجزای سیستم که با تغییر ماده، سختی اجزای تعلیق و افزودن TMDها قابل اجراست. این راه­حل نتیجه چندان مطلوبی در­بر ندارد زیرا تنها باعث جابه­جایی فرکانس صدا آن ­هم به اندازه 100 هرتز می­­شود.
ب. راه دوم، کاهش Forcing Function است که با استفاده از مواد اصطکاکی جدید امکان­­پذیر خواهد بود و نتیجه آن، کاهش صدای تولیدی است. به این منظور چند ماده اصطکاکی که گمان می­رفت در تولید صدا موثر باشند، مورد ­بررسی قرار گرفتند تا سرنخ­های پتانسیل ایجاد صدا شناسایی شوند. پیشتر، بارزترین خاصیتی که آن را با تولید صدا همزاد می­دانستند، قابلیت انتقال گشتاور مواد اصطکاکی بود. گراف ذیل نشان­دهنده گشتاور انتقال­یافته توسط مواد اصطکاکی غیر­آزبستی و مواد اصطکاکی نیمه­فلزی بر حسب صدای تولیدی است. از گراف زیر، می­توان چنین نتیجه گرفت که میزان گشتاور خروجی عامل تولید صدا شناخته نمی­شود زیرا حتی در مواردی با انتقال گشتاور کم نیز صدای مذکور وجود دارد. در عوض با توجه به ترکیباتی که خروجی گشتاور آنها آزمایش شده است، شناسایی مواد اصطکاکی صدا­دار و مواد اصطکاکی بی­صدا عملی گردید.


تولید یا عدم تولید صدا با توجه به نوع ماده مصرفی
نکته قابل ­توجهی که در طول آزمایش­های مختلف مشخص شد، این بود که یک ماده اصطکاکی که برای یک سیستم ترمزی بی­صدا یا کم­صدا به­کار می­رود، لزوماً برای سیستم ترمزی بی صدا یا کم­صدای دیگر کاربرد ندارد.

Low Frequency Squeal
پهنای باندی بالاتر از 1000 هرتز و کمتر از 5000 هرتز دارد.

تکنیک­های حذف Low Frequency Squeal
راه حلی که برای حذف صدا با فرکانس مذکور پیشنهاد شده، جدا­سازی مودهای کلیپر و دیسک ترمز است. به­واسطه قیود موجود در سیستم ترمز، تغییر در دیسک ترمز راه­حل آسانتری به نظر می­رسد؛ گر­چه هیچ دلیلی مبنی بر این­که کلیپر جزئی از راه حل نیست، وجود ندارد.
با تغییر مشخصه­های دینامیک سازه­ای دیسک ترمز نظیر جرم، دمپینگ و سختی دیسک می­توان به راه­حل فوق رسید اما آسانتر از آن، جایگزینی ماده مصرفی است که استفاده از Damped Iron به­جای چدن خاکستری راه­حل مناسبی به نظر می­رسید که هدف از آن، کاهش دامنه نوسان دیسک است. در واقع ابتدا فرض می­شد که با افزایش دمپینگ ناشی از جایگزینی ماده Damped Iron دامنه نوسان دیسک کاهش می­یابد و Low Frequency Squeal حذف می­­شود اما با آزمایش­های بیشتر مشخص شد که دمپینگ هیچ نقشی در حذف صدای مذکور ندارد بلکه به­طور موثری باعث جابه­جایی فرکانس تشدید می­شود. به طور مثال در یک مدل خاص باعث جابه­جایی فرکانس تشدید از 2600 به 400 هرتز شده است.

High Frequency Squeal
در فرکانس­های بالاتر از 5000 هرتز تولید می­شود. در طول سال­ها راه­حل­های متفاوتی برای کاهش آن ارائه شده است ولی هیچ­کدام از آنها راه حل مطلق نیست.

تکنیک­های حذف High Frequency Squeal
الف. کاهش سختی لنت یا افزایش سختی دیسک به شرط عدم تغییر ضریب اصطکاک باعث کاهش صدای مذکور خواهد شد. در تصور عمومی افزایش سختی دیسک موجب افزایش امپدانس مکانیکی دیسک می­شود و آن را در مقابل پاسخ­دهی به نیروهای ورودی، مقاومتر می­کند. اما نکته اساسی، جابه­جایی وضعیت [mode] پاسخ است.
ب. بر اساس آزمایش­های صورت­گرفته با دستگاه دینامومتر مشخص شد که دیسک­ها با ابعاد موجود بیشترین صدا را تولید می­کنند ولی افزایش یا کاهش سطح سایش دیسک سبب کاهش صدا به میزان قابل­توجهی می­شود که در شکل ذیل نمایش داده شده است. میزان تغییرات شدت صدا با توجه به میزان سطح سایش
ج. از دیگر عوامل موثر بر تولید صدا, هندسه لنت است که عامل مهمی در توزیع فشار بر دیسک به­شمار می­آید. در شکل ذیل لنت­ها با کاهش 20درصد طول کمان با طول اولیه یعنی پیش از شروع مصرف مقایسه شدند. این کاهش، یک مقدار بهینه در تغییر طول کمان لنت محسوب می­شود. (نواحی خاکستری نشان­دهنده بخش­های برداشته شده­اند.)
د. روش دیگر کاهش صدا استفاده از عایق­های صداست. عایق­های صدا از دو یا چند لایه فلزی تشکیل شده­اند که بین این لایه­ها مواد ویسکوالاستیک به­کار می­رود. ماده ویسکوالاستیک ماده­ای چسبناک و لاستیکی­مانند است که بین دو لایه فلزی قرار می­گیرد.
دو تئوری برای علت حذف صدا توسط این عایق­ها وجود دارد: یکی تاثیر ماده ویسکوالاستیک بر مقاومت ظاهری بین کلیپر و صفحه فلزی پشت لنت است و دیگری، افزایش دمپینگی است که ماده ویسکوالاستیک بر عناصری که روی آنها نصب شده است، اعمال می­کند. اما نکته قابل توجه، وابستگی عملکرد عایق به دما و فشار است؛ به طوری که دینامیک این­گونه مواد به میزان قابل­توجهی تحت تاثیر عوامل فوق قرار دارد. در روش دیگری که در برخی از کارخانه­های لنت­ساز داخلی نیز مورد استفاده قرار می­گیرد، پشت صفحه فلزی لنت یک ماده پلیمری با مقاومت حرارتی بسیار بالا پاشیده می­شود که نقش آن، گرفتن ارتعاشات و حذف صداهای ناشی از آن است.

نکات اجرایی در تعویض لنت ترمز
هنگام تعویض لنت ترمز، دیسک ترمز را با آب و صابون تمیز کنید تا حالت مغنطیسی سطح دیسک برطرف شود زیرا این کار باعث جدا شدن همه ذرات از سطح دیسک می­شود؛ در غیر این صورت ذرات مذکور بین دیسک و لنت­ها باقی می­مانند و شاهد پدیده لرزش و ایجاد صدا خواهیم بود.
نکته قابل توجه این است که پس از تعویض لنت­ها نیاز به گذشت زمان است تا سطح دیسک دوباره به میزان مناسب صاف شده و تماس کامل بین دیسک و لنت ایجاد شود زیرا در بسیاری موارد، هنگام استفاده از لنت ترمز جدید صدای جیغ آن را هنگام ترمز­گیری می­شنویم.

نکاتی برای بهبود ترمزگیری و افزایش عمر لنت ترمز:
1. گردش هوا به صورت کامل حول مجموعه دیسک و کلیپر باعث خنک شدن لنت و در نتیجه افزایش عمر آن می­شود. در سال 1991 کارخانه شورلت امریکا تعداد زیادی شکایت دریافت کرد که همگی حاکی از کم بودن عمر لنت بود. راه­حل پیشنهادی کارشناسان شرکت GM آن بود که باد­شکن­های خودرو را از دو سمت قسمت جلویی آن برداشتند. این کار باعث وزش بهتر باد و خنک شدن لنت­ها و در نتیجه افزایش عمر آن شد.
2. در بسیاری از موارد ناکارایی ترمز به­دلیل عوض نشدن روغن ترمز است. به­طور مثال روغنی با دمای جوش 400 درجه سانتیگراد ، پس از یک سال استفاده، دمای جوش آن به 300 درجه سانتیگراد می­رسد که نتیجه آن، تبخیر در مانورها و ترمزگیری­های شدید و کارایی نامناسب سیستم ترمز است. همچنین تبخیر روغن ترمز به ایجاد حالت قفلی خفیف به­واسطه نیروی پسماند ناشی از فشار بخار روغن می­انجامد که همانند این است که راننده پدال را فشار دهد و نگه دارد. این موضوع باعث استهلاک زود­­هنگام لنت می­شود.
3. در بسیاری از موارد کلیپر از منظر بیرونی هیچ مشکلی ندارد و کاملاً خک است اما داخل آن مملو از لجن و رسوب است که این مسئله باعث ایجاد نیروی پسماند ناشی از رسوبات پشت پیستون کلیپر و استهلاک سریع لنت می­شود. برای حل این مشکل می بایست کلیپر باز و تمیز و به­طور کامل سرویس شود.
4. هرگز لنت­ها­ی آزبستی یا غیر­آزبستی را جایگزین لنت­های نیمه­فلزی نکنید؛ مگر این­که تامین­کننده قطعات اجازه این تعویض را بدهد. لنت­های آزبستی یا غیر­آزبستی ساکت­تر از لنت­های نیمه­فلزی هستند ولی همانند لنت­های نیمه­فلزی تحمل گرما را ندارند. بنابراین در صورت جایگزینی غیر­مجاز لنت­های آزبستی یا غیر­آزبستی به جای لنت­های نیمه­ فلزی، به دلیل حرارت بالا شاهد کاهش عمر لنت و از بین رفتن سریع آن خواهیم بود.